گاهی اوقات به اشتباه فرض می‌شود که فناوری باتری‌های لیداسیدی که مواد شیمیایی مختلفی دارند، با هم متفاوت است. اما اکثر باتری‌های ماشین‌های امروزی لیداسیدی هستند از جمله باتری AGM. باتری‌های AGM (با الیاف شیشه‌ای عایق) با باتری‌های شناور (که به آن‌ها تر یا مرطوب هم گفته می‌شود)، باتری‌های Gel Cell و باتری‌های شناور پیشرفته، همگی زیر مجموعه تکنولوژی لید اسیدی هستند. همچنین اکسید کبالت لیتیم، اکسید منیزیم لیتیم، اکسید کبالت منگنز نیکل لیتیم و فسفات آهن لیتیوم همگی زیر مجموعه باتری‌های لیتیوم یونی هستند. هر زیر مجموعه از باتری‌های لیداسیدی به دو گروه کلی تقسیم می‌شود: شناور و سوپاپ دار (Valve Regulated Lead-Acid (VRLA که به نام سیلد لید اسید (یا لید اسید مهر و موم شده) هم شناخته می‌شوند. در ادامه تفاوت‌های بین فناوری‌های مختلف باتری‌ها را بررسی می‌کنیم. و بررسی می‌کنیم که چرا نباید از باتری ماشین به جای باتری سیستم خورشیدی استفاده نمود.
انواع باتری اسیدی
باتری شناور (سلول تر)
- رسیدگی و نگهداری: نیاز دارد
- نوع: شناور (Flooded)
- طول سیکل: ۲۵۰-۵۰۰ سیکل
- ظرفیت اسمی: ۵۰ درصدِ DOD (کسری از انرژی که می تواند از باتری خارج شود.
- ولتاژ معمول: ۱۴٫۴ تا ۱۴٫۵ ولت
باتری‌های شناور یا WET Cell رایج‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین باتری‌های لیداسیدی هستند. در این باتری‌ها یک الکترولیت مایع وجود دارد (که به همین دلیل به آن‌ها تر یا مرطوب گفته می‌شود) که این مایع پس از سیکل‌های شارژ و دشارژ نیاز به رسیدگی دارد. بیشتر باتری‌های شناور نیاز به رسیدگی منظم در فواصل ۳ تا ۶ ماهه دارند. اگر باتری تصادفاً بیش از حد شارژ شود، ممکن است الکترولیت‌هایی به باتری اضافه شده و باعث مقاوم شدن باتری در برابر پذیرش شارژ شوند. اگر شارژ این باتری‌ها به کمتر از ۵۰ درصد DOD برسد، عمر باتری به شدت کم می‌شود. در هنگام کار با این باتری‌ها باید به‌شدت مراقب باشید تا با اسید باتری تماس پیدا نکنید و همچنین باتری باید در حالت عمودی قرار بگیرد.
باتری شناور پیشرفته (EFB)
- رسیدگی و نگهداری: نیاز دارد
- نوع: سیلد لید اسید (SLA)
- طول سیکل: ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سیکل
- ظرفیت اسمی: ۶۰ درصدِ DOD
- ولتاژ معمول: ۱۴٫۴ تا ۱۴٫۵ ولت
باتری‌های شناور پیشرفته باتری‌های اقتصادی هستند که در خودروهای میکرو هیبریدی که برای مقاومت در برابر روشن-خاموش های مداوم طراحی شده‌اند استفاده می‌شوند. باتری‌های EFB شبیه به باتری‌های شناور هستند زیرا در این باتری‌ها هم یک مایع الکترولیت وجود دارد اما این باتری‌ها برای طول سیکلی دو برابر طراحی شده و ظرفیت اسمی‌شان تقریباً ۱۶ درصد بیشتر است. این باتری‌ها علیرغم کارایی بیشتر برای روشن-خاموش شدن‌های مکرر شبیه باتری‌های شناور شارژ شده و به صورت عمودی نصب می‌شوند.
باتری Gel Cell
- رسیدگی و نگهداری: نیاز ندارد
- نوع: سیلد لید اسید (SLA)
- طول سیکل: ۳۰۰ تا ۵۰۰ سیکل
- ظرفیت اسمی: ۵۰ درصدِ DOD
- ولتاژ معمول: ۱۴٫۲ تا ۱۴٫۳ ولت
باتری‌های Gel Cell در واقع مدل ضد نشت باتری‌های شناور هستند. ساختار داخلی این باتری‌ها شبیه هم است با این تفاوت که آنتیموان داخل صفحات سربی با کلسیم جایگزین شده و الکترولیت آن با فیوم سیلیکا ترکیب شده تا مایعی بی حرکت ایجاد شود. برخلاف باتری‌های شناور باتری‌های Gel Cell را می‌توان تقریباً در هر موقعیتی نصب کرد. در این باتری‌ها تبخیر الکترولیت کمتر است، طول سیکل بیشتر است و در برابر ضربه، ارتعاش و لایه لایه شدن اسید مقاوم‌تر هستند. هر چند این باتری‌ها را هنوز هم می‌توان پیدا کرد اما به خاطر پیشرفت‌های باتری‌ها AGM استفاده از این باتری‌ها کمتر شده است.
باتری AGM
- رسیدگی و نگهداری: نیاز ندارد
- نوع: سیلد لید اسید (SLA)
- طول سیکل: ۴۰۰ تا ۶۰۰ سیکل
- ظرفیت اسمی: ۸۰ درصدِ DOD
- ولتاژ معمول: ۱۴٫۷ تا ۱۴٫۸ ولت
باتری های AGM جدیدترین تکنولوژی باتری های ضد نشت هستند. در این باتری ها بجای استفاده از یک ماده ژله ای از یک جدا کننده شبیه به فایبرگلاس استفاده می شود که الکترولیت را به موقع جذب می کند. در نتیجه این باتری ها نسبت به باتری های شناور و Gel Cell بهتر عمل می کنند چون مقاومت داخلی کمتر (که اجازه تامین جریان بالاتر را می دهند)، شارژی تا پنج برابر سریع تر و ظرفیتی تا حدود ۸۰ درصدِ DOD دارند. این باتری ها مثل تمام باتری های لیداسیدی در برابر شارژ نامناسب حساس هستند.
AGM پیشرفته (AGM+)
- رسیدگی و نگهداری: نیاز ندارد
- نوع: سیلد لید اسید (SLA)
- طول سیکل: ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ سیکل
- ظرفیت اسمی: ۸۰ درصدِ DOD
- ولتاژ معمول: ۱۵٫۲ تا ۱۵٫۳ ولت
باتری‌های AGM یا AGM+ شبیه به باتری‌های AGM سنتی هستند اما مقاومت داخلی کمتر و سیکل بیشتری دارند که این امر آن‌ها را تبدیل به گزینه‌ای مناسب برای خودروهای میکرو-هیبریدی و خودروهایی که مکرراً روشن خاموش می‌شوند کرده است.
بیشتر بخوانید: باتری پنل خورشیدی و محاسبه ظرفیت آن
باید توجه داشت که باتری ماشین ساخته شده تا برای مدت بسیار کوتاهی آمپر بالایی تأمین کند و در مدت کوتای هم شارژ شود و باقی روز را استراحت کند. همچنین در مقابل سرما و گرما حساس‌تر بوده و در اثر تخلیه کامل نیز صدمه بیشتری می‌بیند و صفحه‌هایش به دلیل ضعیف بودن و حجم کمتر از بین می‌رود. البته باتری ماشین به دلیل ساختار و حجم صفحه سربی و دیپ نبودن ارزان‌تر از باتری سیستم خورشیدی است.
باتری سیستم خورشیدی به نحوی ساخته شده که با یک پنچم ظرفیت شارژ شود و با یک سوم ظرفیت هم دشارژ شود. و این عمل می‌تواند هر روز انجام شود. به دلیل داشتن آب اسید کمتر و شکل و حجم صفحه سربی متفاوت، دیپ شدن یا همان پلمپ شدن و آب اسید کمتر مقاومت بیشتری در برابر سرما و گرما دارند. همچنین عمق دشارژ و تحمل بیشتری نسبت به باتری ماشین دارند. باتری سیستم خورشیدی به دلیل دیپ شدن صفحه سربی با حجم بیشتر و ساختار بهتر و مقاوم‌تر گرانتر است.